فهرست عناوین
- مقدمه
- خطرات مخازن ذخیره سازی اسید نیتریک
- اهمیت تهویه مناسب برای مخازن اسید نیتریک
- ویژگی بخارات اسید نیتریک و تجمع فشار
- انواع سیستم های تهویه برای مخازن ذخیره اسید نیتریک
- تهویه غیرفعال در برابر تهویه فعال
- شیرهای اطمینان خلاء-فشار در مخازن اسید نیتریک
- استفاده از اسکرابرها برای خنثی سازی بخارات اسید نیتریک
- محیط پوششی گاز خنثی برای ذخیره اسید نیتریک
- انتخاب مواد برای اجزای سیستم تهویه
- پایش و کنترل انتشار از سیستم تهویه
نوشته شده توسط شرکت صنایع نیتریک ایران
منتشر شده توسط شرکت صنایع نیتریک ایران
تاریخ انتشار مقاله : 19-07-1404
تاریخ بروزرسانی مقاله : 19-07-1404
تعداد کلمات : 3500
آدرس مقاله : لینک مقاله
استفاده از سیستم های تهویه مناسب برای مخازن اسید نیتریک

مقدمه
اسید نیتریک (HNO3) یک ماده شیمیایی بسیار خورنده و اکسیدکننده است که در بسیاری از فرایندهای صنعتی و آزمایشگاهی استفاده می شود. هنگام ذخیره سازی در مخازن، اسید نیتریک به دلیل تمایل به انتشار بخارات سمی و ایجاد فشار، چالش های ایمنی قابل توجهی ایجاد می کند. اسید نیتریک غلیظ می تواند گاز دی اکسید نیتروژن آزاد کند که به صورت بخارات قهوه ای مایل به قرمز دیده می شود، این گاز استنشاق آن خطرناک است و در صورت تهویه نامناسب می تواند تجمع پیدا کند. بدون وجود سیستم های تهویه کافی، این بخارات و فشار می تواند یکپارچگی مخزن را به خطر بیندازد، سلامت پرسنل را تهدید کرده و حتی به بروز حوادث زیست محیطی منجر شود. بنابراین تهویه مناسب مخازن ذخیره سازی اسید نیتریک برای کنترل بخارهای خطرناک، جلوگیری از افزایش بیش از حد فشار و حفظ یک محیط ذخیره سازی ایمن ضروری است. این مقاله جامع به بررسی علت اهمیت تهویه برای مخازن اسید نیتریک می پردازد و مروری بر بهترین روش ها، انواع سیستم های تهویه، ملاحظات طراحی و اقدامات ایمنی برای اطمینان از ذخیره سازی ایمن و مطابق با استاندارد ارائه می دهد.
خطرات مخازن ذخیره سازی اسید نیتریک
مخازن ذخیره اسید نیتریک دارای خطرات خاصی هستند که بر لزوم تهویه دقیق تأکید می کند. اسید نیتریک نه تنها برای بسیاری از مواد خورنده است، بلکه بخارات خطرناکی نیز متصاعد می کند که می توانند در فضای محصور مخزن تجمع کنند. این بخارات عمدتاً متشکل از اکسیدهای نیتروژن (NOx) مانند دی اکسید نیتروژن هستند که سمی و خورنده می باشند. اگر یک مخزن ذخیره سازی مهر و موم شده باشد یا تهویه مناسب نداشته باشد، فشار داخلی می تواند با تجزیه یا واکنش تدریجی اسید نیتریک افزایش یابد، به ویژه در شرایط گرما یا وجود آلاینده ها. افزایش فشار می تواند به دیواره ها یا اتصالات مخزن فشار وارد کند و در نتیجه موجب نشت یا پارگی ناگهانی شود. علاوه بر این، ورود هر ماده ناسازگار (مانند مواد آلی یا فلزات) به داخل اسید نیتریک می تواند واکنش های شیمیایی شدیدی ایجاد کند که حجم زیادی گاز یا حتی حرارت آزاد می کنند. این وضعیت می تواند منجر به افزایش خطرناک فشار یا پرتاب اسید و بخار به بیرون شود. بدون یک سیستم تهویه مناسب برای کاهش فشار و پراکندن ایمن بخارات، یک مخزن اسید نیتریک می تواند به یک خطر جدی حادثه تبدیل شود و سلامت کارکنان، زیرساخت های تأسیسات و محیط اطراف را تهدید کند. این خطرات نشان می دهد که چرا استفاده از تهویه و اقدامات ایمنی قابل اعتماد در زمان ذخیره سازی اسید نیتریک الزامی است.
اهمیت تهویه مناسب برای مخازن اسید نیتریک
تهویه مناسب برای مخازن اسید نیتریک جهت حفظ ایمنی و پایداری عملیاتی ضروری است. سیستم های تهویه بهطور مداوم گازهای مضر را خارج کرده و فشار را متعادل می کنند تا مخزن در شرایط ایمن و نزدیک به فشار اتمسفر باقی بماند. با اجازه دادن به خروج کنترلشده بخارات سمی اسید نیتریک، این سیستم ها از تجمع گازهای NOx جلوگیری می کنند که در غیر این صورت می توانند برای کارگران خطرناک بوده یا به تجهیزات آسیب برسانند. به همان اندازه مهم است که تهویه مناسب، خود مخزن را نیز محافظت می کند؛ چراکه هنگام پمپاژ اسید نیتریک به داخل یا خارج از مخزن، یا هنگام تغییر دما، امکان تنفس لازم برای مخزن فراهم می شود تا از تنش های ساختاری و افزایش ناگهانی فشار جلوگیری گردد. در صورت نبود تهویه مؤثر، حتی عملیات سادهای مانند پر کردن یک مخزن در روز گرم می تواند منجر به افزایش خطرناک فشار داخلی شود. در همین راستا هنگام خرید اسید نیتریک کارون مخزن 1000 لیتری باید توجه ویژه ای به طراحی و عملکرد سیستم تهویه داشت، زیرا این بخش حیاتی نه تنها از بروز واکنش های ناگهانی و تجمع بخارات سمی جلوگیری می کند، بلکه به حفظ ایمنی کارکنان و افزایش طول عمر مخازن ذخیره نیز کمک می نماید. بنابراین تهویه مناسب را میتوان یکی از مؤلفه های کلیدی در بهره برداری ایمن و پایدار از مخازن اسید نیتریک دانست.
ویژگی بخارات اسید نیتریک و تجمع فشار
درک ماهیت بخارات اسید نیتریک و نحوه افزایش فشار در هنگام ذخیره سازی برای طراحی تهویه مؤثر کلیدی است. اسید نیتریک به راحتی گاز دی اکسید نیتروژن (NO2) متصاعد می کند، به ویژه زمانی که غلیظ باشد یا در معرض نور خورشید و حرارت قرار گیرد. این بخارات قهوه ای مایل به قرمز، از هوا سنگین تر و به شدت سمی هستند و می توانند باعث تحریک شدید دستگاه تنفسی و سوختگی شیمیایی شوند. در داخل یک مخزن بسته، حتی تجزیه آهسته اسید نیتریک گازهای NOx و اکسیژن تولید می کند که در صورت نبود مسیر خروج به تدریج فشار داخلی را افزایش می دهند. افزایش دمای محیط فشار بخار را بیشتر بالا برده و مشکل را تشدید می کند. اگر مخزن به طور کامل محصور و بدون ونت باشد، این تجمع فشار می تواند در نهایت از حدود طراحی مخزن فراتر رود. در مقابل، هنگامی که دما کاهش می یابد یا زمانی که مایع از مخزن خارج می شود، فشار داخلی می تواند به زیر فشار اتمسفر سقوط کند (ایجاد اثر خلاء) زیرا بخارات خنک و منقبض می شوند. بدون راهی برای ورود هوا یا گاز خنثی، این فشار منفی ممکن است مخزن را به داخل فروپاشیده یا آلاینده ها را به درون آن بکشد. بنابراین، ذخیره سازی اسید نیتریک نیاز به راهکار تهویه ای دارد که بتواند هم خروج گازها (برای جلوگیری از اضافه فشار) و هم ورود هوا (برای جلوگیری از خلاء) را مدیریت کند. ویژگی بخارات اسید نیتریک همچنین به این معناست که هر گاز خارج شده از ونت باید به صورت مناسب هدایت یا تصفیه شود، زیرا رهاسازی کنترل نشده NO2 می تواند یک خطر جدی زیست محیطی و بهداشتی باشد.
انواع سیستم های تهویه برای مخازن ذخیره اسید نیتریک
سیستم های تهویه برای مخازن ذخیره اسید نیتریک می توانند در چند پیکربندی مختلف طراحی شوند تا بخارات و فشار را به طور ایمن مدیریت کنند. سیستم مناسب اغلب به مقیاس ذخیرهسازی، غلظت اسید و الزامات قانونی برای انتشار بستگی دارد. برخی از مخازن به تهویه غیرفعال ساده متکی هستند و از یک لوله تهویه باز یا خم لوله ای (gooseneck) در بالای مخزن استفاده می کنند تا گازها به راحتی به یک محل امن در اتمسفر خارج شوند. پیکربندی های دیگر از شیرهای اطمینان خلاء–فشار (که به عنوان شیر تنفسی نیز شناخته می شوند) استفاده می کنند که تا رسیدن به یک فشار معین بسته می مانند و سپس برای آزاد کردن فشار اضافی باز می شوند (یا در شرایط خلاء اجازه ورود هوا را می دهند). در سناریوهای با ظرفیت بالا یا خطرناک تر، اغلب وِنت ها به سیستم های اسکرابر متصل می شوند؛ دستگاه هایی که قبل از تخلیه، بخارات NOx را خنثی یا جذب می کنند، معمولاً با واکنش آنها با یک مایع جذب کننده. در برخی تأسیسات از تهویه مکانیکی استفاده می شود که به کمک فن ها یا دمنده های خروجی، بخارات را به طور فعال از خروجی مخزن می کشد و از طریق مجاری به واحدهای تصفیه یا تخلیه امن منتقل می کند. راهبرد دیگر محیط پوششی گاز خنثی است که در آن یک گاز خنثی (مانند نیتروژن) بالای سطح اسید تزریق می شود تا اکسیژن و رطوبت کاهش یافته و تشکیل بخارات به حداقل برسد؛ چنین مخازنی همچنان از شیرهای اطمینان یا خطوط وِنت برای کنترل تغییرات فشاری استفاده می کنند. همچنین رعایت نشانه گذاری استاندارد برای مخازن اسید نیتریک در این سیستم ها ضروری است تا پرسنل نگهداری و ایمنی بتوانند نوع ماده، خطرات و مسیرهای تهویه را به درستی تشخیص دهند. اغلب برای دستیابی به ایمنی و انطباق بهینه، از ترکیبی از این روش ها استفاده می شود. جدول زیر چند روش رایج تهویه برای مخازن اسید نیتریک را مقایسه می کند و سازوکار، مزایا و موارد کاربرد هرکدام را نشان می دهد:
روش تهویه | توضیحات | مزایا | معایب | کاربردهای معمول |
---|---|---|---|---|
تهویه آزاد اتمسفری | یک خروجی باز یا لوله ونت مستقیم از مخزن به اتمسفر که معمولاً دارای پوشش باران گیر است. این روش امکان خروج پیوسته بخارها و ورود آزادانه هوا را فراهم می کند. | ساده و بدون قطعات متحرک؛ از هرگونه افزایش قابل توجه فشار جلوگیری می کند. | بخارات بدون تصفیه رها می شوند؛ ممکن است اجازه ورود رطوبت یا ذرات را بدهد؛ برای مناطق مسکونی مناسب نیست. | مخازن کوچک در مکان های دور افتاده در فضای باز که انتشار بخارات حداقلی است. |
شیر اطمینان خلاء-فشار | یک شیر تنفسی که تا رسیدن به فشار (یا خلاء) تنظیم شده بسته می ماند و سپس برای خروج گاز یا ورود هوا باز می شود. | کاهش اتلاف بخار در شرایط عادی؛ حفاظت از مخزن در برابر هر دو حالت اضافه فشار و خلاء. | ممکن است در صورت عدم نگهداری، شیر گیر کند یا مسدود شود؛ در هنگام باز شدن NOx را به هوا تخلیه می کند. | رایج ترین تجهیز بر روی مخازن ذخیره بزرگ برای نگه داشتن بخارات تا زمان لزوم تهویه. |
سیستم اسکرابر ونت | خط ونت که به یک واحد اسکرابر تر یا برج جذب متصل است و قبل از آزادسازی هوای تصفیه شده، بخارات NOx را خنثی می کند (اغلب با استفاده از آب یا محلول قلیایی). | حذف گازهای سمی، حفاظت از کیفیت هوا و رعایت مقررات محیط زیستی. | نیاز به تجهیزات اضافی، پایش و نگهداری؛ مواد شیمیایی اسکرابر باید جایگزین شوند. | مخازن بزرگ اسید نیتریک در سایت های صنعتی که کنترل انتشار الزامی است. |
فیلتر کربن فعال ونت | محفظه فیلتری دارای کربن فعال یا جاذب ویژه که به خط ونت متصل شده و بخارات اسیدی و گازهای NOx را جذب می کند. | تصفیه غیرفعال ساده بخارات؛ بدون نیاز به مایع. | ظرفیت محدود کربن که باید مرتب تعویض شود؛ ممکن است همه NOx را به طور مؤثر جذب نکند. | ذخیره سازی در مقیاس کوچک یا محیط های آزمایشگاهی برای کاهش بو و انتشار جزئی بخار. |
محیط پوششی گاز خنثی | سیستمی که لایه ای از گاز خنثی (مانند نیتروژن) را با فشار اندکی بالاتر از فشار محیط، بالای اسید در مخزن نگه می دارد تا تماس با هوا و رطوبت را قطع کند. برای خروج فشار اضافی همچنان از شیر اطمینان استفاده می شود. | به حد زیادی واکنش های شیمیایی و تولید بخار را کاهش می دهد؛ سطح داخلی مخزن را از خوردگی محافظت می کند. | هزینه عملیاتی اضافی برای تامین گاز خنثی؛ در صورت تجزیه اسید بخارات NOx را حذف نمی کند؛ همچنان به تهویه برای تخلیه فشار نیاز است. | ذخیره سازی با حجم بالا یا خلوص بالا که در آن کیفیت محصول و جلوگیری از خوردگی اولویت دارند. |
تهویه مکانیکی با فن | یک دمنده یا فن الکتریکی که بخارات را به طور فعال از مخزن (یا اتاق نگهداری) خارج کرده و از طریق کانال ها به نقطه تخلیه امن یا یک سیستم تصفیه هدایت می کند. | اطمینان از حذف مداوم هرگونه بخار؛ امکان سرویس دهی به چند مخزن یا یک فضای ذخیره سازی کامل؛ مؤثر حتی بدون فشار بالای مخزن. | نیاز به برق و سیستم پشتیبان برای قابلیت اطمینان؛ فن ها و مجاری باید در برابر اسید مقاوم باشند؛ خطر نشت در مجراها وجود دارد. | اتاق های ذخیره سازی سرپوشیده یا انبارهای مواد شیمیایی که تهویه طبیعی کافی نیست. |
چگالنده بخارات ونت | یک مبدل خنک کننده نصب شده بر روی خط ونت که بخارات را سرد کرده و بخار اسید نیتریک را به مایع تبدیل می کند تا به مخزن بازگردد و به این ترتیب انتشار بخار را کاهش می دهد. | می تواند اتلاف محصول و بخارات را کاهش دهد؛ با تقطیر بخارات اسیدی، انتشار را کم می کند. | برای گازهای NOx چندان مؤثر نیست (چرا که به راحتی تقطیر نمی شوند)؛ نیاز به منبع سرمایش و نگهداری منظم دارد؛ هزینه را افزایش می دهد. | کاربردهای ویژه با هدف بازیابی بخارات اسید نیتریک یا در مواقعی که امکانات سرمایشی در دسترس است. |
منفذ ایمنی اضطراری (دیسک انفجاری) | یک وسیله ایمنی فشاری غیر قابل بازگشت (دیسک پاره شونده) که برای شکست در یک فشار بالا تنظیم شده تا مخزن را از اضافه فشار فاجعه بار محافظت کند؛ اغلب به یک اسکرابر یا مکان امن هدایت می شود. | حفاظت کاملاً ایمن فراتر از ظرفیت تهویه معمول؛ واکنش فوری در نقطه تنظیم بدون قطعات مکانیکی متحرک. | یک بار مصرف (پس از عمل کردن باید تعویض شود)؛ تا رسیدن شرایط حاد فعال نمی شود؛ رهایی ناگهانی ممکن است در صورت محدود بودن لوله کشی متصل، اسید را پخش کند. | ایمنی پشتیبان در مخازن بزرگ اسید برای مواقع آتش سوزی یا تجزیه سریع که باعث فشارهای بسیار زیاد می شوند. |
تهویه غیرفعال در برابر تهویه فعال
راهبردهای تهویه برای ذخیره اسید نیتریک را می توان به طور کلی به سیستم های غیرفعال و فعال دسته بندی کرد که هر یک مزایای متمایزی دارند. تهویه غیرفعال بر انبساط و حرکت طبیعی گازها برای ایجاد تهویه متکی است. این نوع شامل ونت های باز یا شیرهای اطمینان خلاء-فشار است که بدون کمک نیرو کار می کنند و وقتی فشار افزایش می یابد اجازه خروج گاز را می دهند. این روش ساده بوده و قطعات متحرک کمی دارد، بنابراین تا زمانی که مسیر ونت باز باشد ذاتاً قابل اطمینان است. با این حال، سیستم های غیرفعال ممکن است اجازه دهند بخارات سمی بدون تصفیه خارج شوند و اگر باد یا جریان هوای بیرونی نباشد، ممکن است به سرعت پراکنده نشوند. از سوی دیگر تهویه فعال از ابزارهای مکانیکی مانند فن ها یا دمنده ها برای استخراج یا توزیع هوا استفاده می کند. در زمینه ذخیره اسید نیتریک، یک سیستم فعال ممکن است بخارات را به طور مداوم از ونت مخزن به یک دستگاه تصفیه (مانند اسکرابر) بکشد یا از یک اتاق ذخیره سازی سرپوشیده خارج کند. تهویه فعال کنترل بیشتری ارائه می دهد و می تواند به طور قابل توجهی غلظت بخارات را کاهش دهد، به خصوص برای حجم های زیاد یا مخازن داخلی. نقطه ضعف آن این است که سیستم های فعال به برق و نگهداری بیشتری نیاز دارند و باید از اجزای مقاوم در برابر خوردگی برای مقابله با بخارات خورنده ساخته شوند.
شیرهای اطمینان خلاء-فشار در مخازن اسید نیتریک
شیرهای اطمینان خلاء-فشار (PVRV) یک جزء حیاتی روی اکثر مخازن ذخیره اسید نیتریک هستند. این شیرهای تخصصی طراحی شده اند تا در صورت تجاوز فشار داخلی از حد تنظیم شده، به طور خودکار فشار مخزن را تخلیه کنند و اگر خلائی شروع به شکل گیری کرد اجازه ورود هوا (یا گاز خنثی) به مخزن بدهند. این عملکرد دوگانه از مخزن در برابر انفجار به سمت بیرون به دلیل فشار زیاد و فروپاشی به سمت داخل به دلیل فشار منفی محافظت می کند. در زمینه اسید نیتریک، PVRV کمک می کند تا بخارات اسید در شرایط عادی محبوس بمانند و تنها در صورت لزوم و برای به حداقل رساندن انتشار، گاز را آزاد کند. این شیر در حالت عادی بسته می ماند، اما اگر فشار مخزن بیش از حد بالا برود به سمت بیرون باز می شود تا گاز را تخلیه کند و اگر خلاء شروع به شکل گیری کند به سمت داخل باز می شود. PVRV های مخصوص بخارات اسید نیتریک باید از مواد مقاوم در برابر اسید ساخته شوند یا دارای روکش داخلی مناسب باشند تا در برابر خوردگی مقاومت کرده و عملکرد قابل اطمینانی داشته باشند. بازرسی منظم مهم است زیرا اگر PVRV گیر کند یا در اثر خوردگی بسته بماند، ممکن است در زمان نیاز باز نشود. یک شیر اطمینان مسدود یا جام، وسیله اصلی ایمنی فشار مخزن را از کار می اندازد و می تواند به سرعت شرایط خطرناکی ایجاد کند. تجهیز مخازن به PVRV های با اندازه صحیح و به خوبی نگهداری شده سنگ بنای ذخیره سازی ایمن اسید نیتریک است و از تبدیل نوسانات معمول فشار به شرایط اضطراری جلوگیری می کند.
استفاده از اسکرابرها برای خنثی سازی بخارات اسید نیتریک
از آنجا که بخارات اسید نیتریک سمی و برای محیط زیست مضر هستند، بسیاری از سیستم های ذخیره سازی از اسکرابرها برای خنثی سازی این بخارات قبل از انتشار استفاده می کنند. اسکرابر یک دستگاه کنترل آلودگی است، اغلب یک برج پر شده یا مخزن – که در آن گاز آلوده با یک مایع در تماس قرار می گیرد تا آلاینده ها را جذب کرده یا با آنها واکنش دهد. برای بخارات اسید نیتریک، آب یک مایع اسکرابر رایج است زیرا گازهای NOx در آب حل می شوند (یا ترجیحاً در یک محلول قلیایی یا پراکسید) و به فرآورده های بی خطرتر تبدیل می شوند. در عمل، وقتی یک مخزن اسید نیتریک گاز را تخلیه می کند، بخارات به جای ورود مستقیم به هوا، از طریق لوله کشی به واحد اسکرابر هدایت می شوند. در داخل اسکرابر، واکنش های شیمیایی یا جذب سطحی NOx را به دام می اندازند و هوای خروجی دارای غلظت بسیار پایین تری از گازهای خطرناک است. این روش به تأسیسات کمک می کند تا با جلوگیری از انتشار مواد سمی به هوا، نیازهای ایمنی و محیط زیستی را برآورده کنند.
محیط پوششی گاز خنثی برای ذخیره اسید نیتریک
محیط پوششی گاز خنثی تکنیکی است که در نگهداری مواد شیمیایی برای افزایش ایمنی استفاده می شود و می تواند برای مخازن اسید نیتریک نیز سودمند باشد. این مفهوم شامل حفظ لایه ای از یک گاز خنثی معمولاً نیتروژن در فضای بالای مایع داخل مخزن است. در عمل فضای بالای اسید با نیتروژن و با فشار کمی مثبت پر می شود. این روش هوای اتمسفر (و همراه با آن، اکسیژن و رطوبت) را که در غیر این صورت با اسید در تماس خواهد بود، کنار می زند. در نتیجه تماس اسید با رطوبت و هوا به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد که به کند شدن برخی فرآیندهای تجزیه یا اکسیداسیون کمک می کند. همچنین خطر واکنش های ناخواسته با هر بخار آلی یا آلاینده دیگر را کاهش می دهد، زیرا اکسیژن تا حد زیادی حذف شده است. هرچند محیط خنثی نمی تواند جلوی تمایل ذاتی اسید نیتریک به انتشار بخارات را بگیرد، اما ممکن است سرعت تولید بخار را تا حدی کاهش دهد. حتی با وجود یک لایه گاز خنثی، همچنان تهویه لازم است. مخازن دارای پوشش گاز خنثی مجهز به PVRV هستند که اگر فشار داخلی خیلی بالا برود گاز را آزاد می کنند (برای مثال اگر مخزن گرم شود و نیتروژن منبسط گردد) یا اگر فشار افت کند، نیتروژن بیشتری را وارد مخزن می کنند. محیط پوششی خنثی یک اقدام ایمنی پیشرفته است که هزینه هایی (برای گاز و تجهیزات) اضافه می کند، اما یک لایه حفاظتی اضافی فراهم می کند و به ویژه در فرآیندهای با خلوص بالا یا شرایطی که پایداری حداکثری ماده شیمیایی مدنظر است ارزشمند می باشد. هنگامی که این روش با تهویه و اسکرابر مناسب ترکیب شود، کل سیستم ذخیره سازی بسیار ایمن تر و تحت کنترل تر خواهد بود.
انتخاب مواد برای اجزای سیستم تهویه
موادی که برای اجزای سیستم تهویه در ذخیره اسید نیتریک استفاده می شوند باید به گونه ای انتخاب شوند که شرایط سخت شیمیایی را تحمل کنند. اسید نیتریک و بخارات آن به شدت خورنده بسیاری از مواد ساختاری رایج هستند. برای مثال، فولاد کربنی معمولی در برابر بخارات نیتریک به سرعت خورده می شود و برخی پلاستیک ها ممکن است تضعیف شده یا ترک بخورند. فولاد ضدزنگ تا حدی در برابر اسید نیتریک مقاومت دارد و گاهی برای لوله های ونت یا بدنه شیرها استفاده می شود، اما حتی فولاد ضدزنگ نیز ممکن است در غلظت های بالا یا دماهای زیاد مورد حمله قرار گیرد. روکش های فلوئوروپلیمری مانند PTFE و پلاستیک های مقاوم در برابر اسید PVC، CPVC، پلی پروپیلن به طور معمول برای ونت ها و بخش های داخلی اسکرابرها استفاده می شوند زیرا شرایط اسیدی را به خوبی تحمل می کنند. مجاری و قطعات ساخته شده از پلاستیک تقویت شده با فایبرگلاس (FRP) نیز رایج هستند، زیرا در صورت پوشش دهی مناسب مقاومت مکانیکی و مقاومت در برابر خوردگی را ترکیب می کنند. اگر از فن های مکانیکی استفاده شود، پره ها و محفظه آنها باید روکش های مخصوص یا ساختار غیر فلزی داشته باشند تا در برابر اسید مقاوم باشند. با به کارگیری مواد مناسب برای هر جزء، اپراتورها اطمینان حاصل می کنند که سیستم تهویه در طول زمان قابل اعتماد باقی می ماند. انتخاب مواد نامناسب می تواند منجر به خوردگی تدریجی شده و باعث ایجاد سوراخ در خطوط ونت یا گیرکردن شیرها شود که کارکرد ایمنی سیستم تهویه را تضعیف می کند.
پایش و کنترل انتشار از سیستم تهویه
پایش و کنترل فعال برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم تهویه مخزن اسید نیتریک ضروری است. صرف نصب ونت و اسکرابر کافی نیست؛ این سیستم ها باید از نظر علائم نقص یا انتشار بیش از حد تحت نظر باشند. یک اقدام کلیدی، آشکارسازی گاز است: حسگرهای NOx نزدیک مخزن یا در خروجی اسکرابر می توانند در صورت افزایش غیرمنتظره سطح دی اکسید نیتروژن، به کارکنان هشدار دهند که نشان دهنده افزایش بخارات یا اختلال در کار اسکرابر است. تأسیسات مدرن اغلب سیستم تهویه را در سامانه های کنترلی ادغام می کنند که فشار مخزن، عملکرد شیر اطمینان و نرخ جریان هوا را پیگیری می کنند. واحد های اسکرابر می توانند شامل پایشگر pH یا پتانسیل اکسیداسیون-کاهش (ORP) باشند تا زمانی که محلول جذب در حال اشباع شدن و کاهش کارایی است را اعلام کنند. منطق کنترلی همچنین می تواند در صورت وجود مشکل در مسیر اصلی، اقدامات پشتیبان (مانند روشن کردن فن ثانویه یا باز کردن یک ونت یدکی) را فعال کند. با این ابزارهای پایش، اپراتورها می توانند مشکلاتی مانند انسداد خط ونت، گیر کردن شیر یا تمام شدن ظرفیت فیلترها را به سرعت تشخیص دهند. در موارد حساس، از سیستم های پایش پیوسته انتشار (CEMS) برای NOx استفاده می شود تا اطمینان حاصل شود که میزان گازهای خروجی زیر حد مجاز باقی بماند و داده ها برای انطباق قانونی ثبت شوند. نظارت و کنترل دقیق به انجام اقدامات اصلاحی سریع کمک می کند و تضمین می نماید که فرآیند تهویه همچنان به حفاظت از پرسنل، تجهیزات و محیط زیست در برابر بخارات اسید نیتریک ادامه می دهد.